KPMG: ‘AOW-leeftijd ook in 2024 niet omhoog door langzamere stijging levensverwachting’

De levensverwachting van Nederlanders stijgt minder hard dan verwacht. Meer sterfgevallen, met name als gevolg van hardnekkige griepepidemieën en strengere winters, lijken de belangrijkste oorzaken van de huidige rem op de levensverwachting. Het minder oud worden van mensen heeft gevolgen voor het bepalen van de ingangsleeftijd van de AOW en de dekkingsgraad van pensioenfondsen.

Op basis van het projectiemodel van het Koninklijk Actuarieel Genootschap (AG) heeft KPMG berekend hoeveel lager de levensverwachting vergeleken met eerdere berekeningen op dit moment is. Uit deze analyse blijkt dat voor mannen die dit jaar worden geboren de levensverwachting op dit moment bijna een half jaar lager ligt dan vastgesteld in eerdere prognoses. Voor vrouwen is deze bijna een jaar lager. Voor 65-jarige mannen is het effect beperkt en voor 65-jarige vrouwen is de levensverwachting ongeveer een half jaar minder dan eerdere verwachtingen.

Minder snelle verhoging AOW-leeftijd

“Dit betekent niet dat de levensverwachting afneemt”, zegt Egbert Kromme, actuaris en partner bij KPMG Advisory. “Het betekent wel dat deze minder snel stijgt dan eerder was voorspeld. De ingangsleeftijd van de AOW is gekoppeld aan de levensverwachting. De minder hard stijgende levensverwachting zorgt dus voor een minder snelle verhoging van de ingangsleeftijd van de AOW, ook op langere termijn.

“In 2016 werd nog verwacht dat een ingangsleeftijd van de AOW van 70 jaar al in 2044 zou worden bereikt. Op grond van de minder snel stijgende levensverwachting is de huidige verwachting dat deze pas in 2047 wordt bereikt. Vorig jaar besloot de overheid op basis van de cijfers van het CBS om de ingangsleeftijd van de AOW in 2023 niet te verhogen naar 67 jaar en 6 maanden. Naar verwachting zal de overheid op basis van de recente cijfers besluiten om de AOW-leeftijd ook in 2024 niet te verhogen.”

Goed nieuws voor pensioenfondsen

Voor pensioenfondsen is de minder snel stijgende levensverwachting volgens Kromme goed nieuws. “Ze hoeven immers minder lang uit te keren dan eerder verwacht. De meeste pensioenfondsen en verzekeraars maken voor de vaststelling van hun voorzieningen gebruik van de prognosetafel van het AG. De laatste publicatie was in september 2016. Hierin is de recente toename van de sterfte nog niet verwerkt.”

“Wanneer twee extra jaren met sterftedata aan het model worden toegevoegd, dan zal voor een gemiddeld pensioenfonds de voorziening met ruim 1 procent dalen. Een meevaller van ruim 1 procent in de voorziening zal bij een dekkingsgraad van rond de 100 procent zorgen voor een stijging van de dekkingsgraad met ruim 1 procent. In de huidige tijd van lage rentes is dit goed nieuws voor veel pensioenfondsen. Voor sommige fondsen kan dit betekenen dat kortingen kunnen worden uitgesteld of dat indexatie dichterbij komt.”

“Overigens is de impact voor specifieke pensioenfondsen wel afhankelijk van de leeftijdsopbouw, de verhouding tussen mannen en vrouwen en van de sterfte binnen hun eigen fonds. Bij de inschatting van het effect van ruim 1 procent is aangenomen dat het fonds nu gebruik maakt van de tafel van 2016 en straks overgaat op de tafel van 2018. Bij deze tafel gaan wij ervan uit dat het AG geen significante wijzigingen heeft aangebracht in het projectiemodel.”

Mogelijke trendbreuk

Volgens Kromme zou sprake kunnen zijn van een breuk in de trend dat Nederlanders steeds ouder worden. “Wellicht is de klimaatverandering hiervan de oorzaak. Als onze winters kouder worden en onze zomers heter, dan betekent dat meer sterfte onder ouderen. Als dit het geval blijft dan zal de levensverwachting structureel lager zijn dan eerder voorspeld. Het kan echter ook zijn dat de laatste jaren uitzonderingen zijn op een eerder vastgesteld patroon en dat de hogere sterfte incidenteel is. In dat geval zal de AOW ingangsleeftijd alsnog sneller gaan stijgen en zullen pensioenfondsen hun voorzieningen over een aantal jaren weer (deels) moeten aanvullen.”

Bron: Accountant.nl